"Тӑван ҫӗршыв пуринчен те илемлĕрех"

— Пишпÿлек районӗнчи ҫутҫанталӑка сăн ӳкерме юратакан Çирĕклĕри Олеся Андреева çапла шутлать.
Ку хӗрарӑма халӑх хушшинче асӑрхамасӑр тӑма йывӑр, вӑл яланах уйрăлса тӑрать. Вӑйлӑ, хӑюллӑ, ҫынсемпе хутшӑнма юратаканскер, нумай вуланӑскер, вӑл тӗнче ҫине хӑй куҫӗпе пӑхать, ӑна пӗлекенсем тата унпа туслă пулакансем пурте унпа нихҫан та кичем пулманнине, вӑл яланах тимлӗхе хăй çине илнине, савăк туйӑмпа палăрса тăнине палӑртаҫҫӗ. Ҫак пултаруллă хӗрарӑмӑн хӑй тӗллӗн вĕренсе çитнĕ ĕç-хĕл тӗсӗсенчен пӗри фотографи ӳкерме тата фотографи искусствине вӗренме тытӑнни пулса тăрать.
Олеся Андреева Çирĕклĕ ялӗнчи активлӑ волонтерсен ушкӑнӗнче тӑрать, кунта вӑл халăхран пухнă укçа-тенке "Все для фронта - Бижбуляк" ушкăна ярассишĕн, ҫавӑн пекех блиндаж ҫуртисем валли парафин туянма укҫа-тенкӗ пухассишӗн яваплă. Ялти сÿрĕк мар кăмăллă ҫынсем мӗн тума пултарнине пурне те тăваççĕ: массетьсем яваҫҫӗ, курӑк чейӗсем хатӗрлеҫҫӗ, блиндаж ҫуртисем тăваççĕ, гуманитари пулӑшӑвне пухма хутшӑнаҫҫӗ. Пӗлтӗр ППМИне хутшӑннине пула Çирĕклĕре ҫӗнетнӗ мемориал уҫнă. Олеся унта та укҫа пухма пулӑшнă.
— Социаллӑ сетьсенче — ВКонтакте, Одноклассники — тахҫанах ытти районсене, хуласемпе ҫӗршывсене тухса кайнӑ нумай ентешсемпе ҫыхӑну тытни пулӑшрӗ, - каласа парать Олеся. — Мана шанчӗҫ, ырӑ ӗҫ тума пӗрре ыйтнипех укҫа ярса пачӗҫ. Ку команда ӗҫӗ пулчĕ тесе шутлатӑп, пурте тӑрӑшрӗҫ. Ӗҫсен тӗп координаторӗ Тамара Витальевна Петрова пулчĕ. Вӑл пирӗн ӗмӗрхи двигатель пекех.
Олесьăн ашшӗпе амӑшӗ Валериан Степановичпа Елена Николаевна нумай ҫулçÿрев ҫӳренӗ, ачисене те пĕрле илнĕ. Ашшӗ, зоотехникра, парторг пулса ӗҫленӗ май, вӗсене пур ҫӗрте те хӑйпе пӗрле илнӗ. Лашапа уй-хирсем тӑрӑх ҫӳресе, вӑл уй-хирсемпе вӑрмансем, ҫӑлкуҫсем ҫинчен тӗрлӗ историсем каласа кӑтартнă. Чӑнах та, ҫутҫанталӑк пирӗн вырӑнсенче тӗлӗнтерет, ниҫта та инҫете кайма кирлӗ мар.
— Ачан ҫемьере тӗп ҫирӗплӗх йӗркеленет, - шутлать Олеся Валериановна. — Пурте ашшӗ-амӑшӗнчен килет: мӗнпе сывлать, мӗнпе хавхаланать. Манӑн аттепе анне ҫав тери лайӑхчӗ, вӗсем мӗн пӗчӗкренех Тӑван çӗршыва, ҫутҫанталӑка, тӑвансене юратма вĕрентрĕç пире.
Ача чухне хӗрача Индин тӗлӗнмелле культурипе, ташшисемпе, музыкӑпа интересленнӗ, унӑн Индие кайса курас килнӗ. Анчах вӑхӑт иртнӗҫемӗн ҫемьере те, пурнӑҫра та ытти приоритетсем мала тухнӑ. Вӑл вӗсене ҫул ҫӳреме кансӗрлемест пулин те, пирӗн тӑван ҫутҫанталӑк пуринчен те хаклӑрах пулнине ӑнланнă та тарӑннӑн туйса илнӗ.
— Тинӗс патĕнче те пултăмăр, республикӑри чылай паллӑ вырӑнсемпе те паллашрӑмӑр, - каласа парать хӑйӗн пĕчĕк тӑван ҫӗршыв патриочӗ Олеся. — Шел те, хамӑр республикӑпа сахал паллашнӑ-ха. Кӑҫал Федоровка районĕнчи мӑнастире курма кайрӑмӑр. Нумай районсен территорийӗнчен иртнӗ чух эпĕ каллех "хамăн кӗпе ӳт ҫумне çывăхрах пулнине" ӑнланса илтĕм. Мана хамӑн район кӑмӑла каять, мӗншӗн тесен пирӗн ҫав тери чаплӑ ҫӑлкуҫсем, юханшывсем, пӗвесем, кӳлӗсем, сӑртсем, вӑрмансем. Тӑвансемпе туссем, пирӗн таврана килсен, яланах пирӗн ҫутҫанталӑкӑн пуянлӑхӗпе илемӗнчен тĕлĕнсе пысӑк туйӑмлă пулаҫҫӗ.
Олесьӑшӑн фотографи тунин тӗллевĕ - ҫутҫанталӑкăн вак-тĕвек илемне кӑтартасси, ӑна курасси, кашни курӑк сывланине туйасси, вӗсем ҫине пӑхса савӑнасси. Калас пулать, сӑнӳкерчӗк ÿкересси — вӗсен ҫемье хоббийӗ. Вӗсен ачаранпах "Зенит", "Смена" фотоаппаратсем пулнӑ, пленка ҫине ӳкерсе, хӑйсемех пичетленӗ. Каярахпа аппӑшӗ те ҫакӑнпа интересленнӗ. Професси фотографӗсем калашле, илемлӗ сăнӳкерчӗке телефонпа та, ытти гаджетсемпе те тума пулать, хаклӑ фотоаппарат пулмасан та юрать.
— Чи кирли - хӑвна мӗн юратнине, мӗн хаклине палӑртасси, ҫывӑх ҫынсене, ентешсене кӑтартасси. Сӑмах май, ентешӗмӗрсенчен нумайӑшӗ ҫутҫанталӑкӑн пӗр-пӗр кӗтесне ачалӑхран тата ҫамрӑклӑхран ăсра юлнисене хӑйсемех ÿкерме ыйтаҫҫӗ, ҫавӑнпа роликсем тума тата вӗсене яма тытӑнтӑм, - малалла калать Олеся. — Ҫакна эпӗ хаваспах тӑватӑп. Манӑн пурнăç çулĕ çинчи шанчăклă юлташ, манӑн мӑшӑр Алексей, пур ӗҫре те мана пулӑшать. Кӑҫал эпир Пишпÿлек районӗнчи тӗлӗнмелле вырӑнсене пӗрле иртрӗмӗр, Кĕтерне кӗперне çеç ҫитсе курма ӗлкӗреймерӗмӗр. Анчах тепӗр ҫул унта пулатпӑрах.
Ивановсен (Олесьăн хӗр чухнехи хушамачӗ) йышлӑ тӑванӗсем пурте 99 ҫул пурӑннă асламӑшӗ патне тӑван килне килнĕ. Ҫулла сӗтел хушшине 20 ытла ҫын пухăннă — пиччĕшсем, аппăшсем, мăнукĕсем, тӑванӗсем. Ашшӗ-амӑшӗ çут тĕнчерен уйрăлсан, туртӑм вырӑнӗ Андреевсен ҫурчӗ пулса тӑнӑ. Олесьӑпа Алексей тарават хуҫасем, вӗсем пӗтӗм тӑванӗ-хурӑнташӗпе савӑнаҫҫӗ. Ҫавӑнпа пурӑнаҫҫӗ те вӗсем, ку вӗсене килӗшет. Вӗсен таврашӗнче яланах ырӑ та ӑшӑ.
Тата Олеся Валериановна ҫемйипе пирӗн улӑхсемпе вӑрмансенче эмел курӑкӗсем пуҫтараççĕ. Тӗрӗс апатланассине тытса пыма тӑрӑшать. 16 ҫул ӗнтӗ сивĕ шывпа кевтене ярать. Мӗн тума тӑвать-ха вӑл ҫакна? Ку ӗнтӗ унӑн пурнӑҫӗн стилӗ.
Галина ВАРИКОВА.
Сӑнӳкерчӗкӗ: Олеся Андрееван архивӗнчен.